#04 O'ZGARUVCHILAR
Pythonda o'zgaruvchilar bilan ishlashni o'rganamiz
O'zgaruvchi —kompyuter xotirasida ma'lum bir qiymatni saqlash uchun ajratilgan joy. Soddaroq qilib tushuntirsak, o'zgaruvchini quti, quti ichidagi narsani esa qiymat deb tasavvur qilish mumkin. Pythonda qiymatlar son, matn, ro'yxat va hokazo ko'rinishida bo'lishi mumkin.
O'zgaruvchilarni kerakli buyumlar (ma'lumotlat) saqlanadigan, nomlangan qutilarga o'xshatish mumkin
Quyidagi misolga e'tibor bering, biz 2 ta o'zgaruvchi yaratdik (
ism va yosh) va ularga qiymatlar yukladik (Pythonda boshqa tillardagi ka'bi o'zgaruvchilarni avvaldan e'lon qilish yo'q):ism = "Abdulloh"
yosh = 25
print(ism)
print(yosh)
Natija:
Abdulloh25O'zgaruvchi (variable) bunday deyilishiga sabab, uning qiymati istalgan vaqt o'zgartirilishi mumkin:
ism = "Abdulloh"
print(ism)
ism="Muhammad"
print(ism)
Natija:
AbdullohMuhammadYuqoridagi misolda
ism nomli o'zgaruvchiga avval Abdulloh keyin esa Muhammad qiymatlarini berdik.O'zgaruvchilarga nom berishda quyidagi qoidalarga amal qiling:
- O'zgaruvchi nomi harf yoki pastki chiziq (
_) bilan boshlanishi kerak - O'zgaruvchi nomi raqam bilan boshlanishi mumkin emas
- O'zgaruvchi nomida faqatgina lotin alifbosi harflari (
A-z), raqamlar (0-9) va pastki chiziq (_) qatnashishi mumkin - O'zgaruvchi nomida bo'shliq (пробел) bo'lishi mumkin emas
- O'zgaruvchi nomida katta-kichik harflar turlicha talqin qilinadi (
ism,ISM, vaIsmuchta turli o'zgaruvchi)
Qo'shimcha qoida sifatida:
- O'zgaruvchi nomini kichik harflar bilan yozing.
- O'zgaruvchi nomida 2 va undan ortiq so'z qatnashsa ularning orasini pastki chiziq (_) bilan ajrating (
ism_sharif="Anvar Narzullaev") - O'zgaruvchiga tushunarli nom bering (
y=20emasyosh=20,d="Korea"emasdavlat = "Korea"va hokazo) - Shuningdek o'zgaruvchilarga Pythonda ishlatiladigan funktsiyalar va maxsus kalit so'zlarning (keywords) nomini bermang. Kalit so'zlar ro'yhatini ko'rish uchun Spyder konsolida avval
help()deb yozing va Enter tugmasini bosing. Keyin esakeywordsdeb kiritib, yana Enter bosing. Marhamat, ekraningizda Pythondagi maxsus kalit so'zlar ro'yhatini ko'ryapsiz:
Bu so'zlardan o'zgaruvchilarni nomlashda foydalanmang
Quyidagi mashqlarni bajaring:
"Hello World!"matnini yangi o'zgaruvchiga yuklang vaprint()yordamida konsolga chiqaringxabardeb nomlangan o'zgaruvchiga biror matn yuklang va konsolga chiqaring, keyin esa o'zgaruvchiga yangi qiymat berib uni ham konsolga chiqaring.classden nomlangan o'zgaruvchi yarating, unga biror qiymat bering va konsolga chiqaring (siz kutgan natija chiqdimi?)- Quyidagi kodni bajaring:
radius = 5
pi = 3.14159
aylana_yuzi = pi * radius**2
print("Radiusi" , radius, "ga teng aylananing yuzi=", aylana_yuzi)
javoblar-04-dars.zip
612B
Binary
04-dars javoblari